به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سیدان، معظم له در ادامه سلسله جلسات دینی که در منزل ایشان برگزار می شود با اشاره به روایت «نَزِّلُونَا عَنِ الرُّبُوبِیّة وَ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُم وَ لَنْ تَبلُغُوا» فرمودند: همه توجه داریم که امام رضا(علیه السلام) شخصیتی الهی فوق تصورات ما هستند و هر آن چه که ما از شخصیت ایشان بفهمیم به قدر ظرفیت خودمان فهمیده ایم، و الّا جز مسئله ربوبیت و خدایی، هر آن چه در عظمتشان گفته شود، حق مطلب ادا نشده است.

ایشان افزودند: آثاری که از زندگی حضرت رضا(علیه السلام) باقی مانده، بهت انگیز و عجیب است و بحث های علمی و احتجاجات بی نظیری چه به لحاظ کمّی و چه کیفی در مسائل توحیدی، امامت و سایر مسائل داشته اند.

آیت الله سیدان در مورد شرایط علمی و نفوذ افکار فلاسفه یونان در مباحث دینی در دوران امام هشتم توضیح دادند: امام رضا(علیه السلام) در عصری قرار داشتند که مأمون و هارون افکار بشری یونان را وارد اسلام کرده بودند و مأمون به افرادی که این مطالب را ترجمه و وارد حوزه اسلام می کردند، به وزن آن درهم و دینار می داد. بنابراین بیانات ایشان در برخورد ایشان با افکار و فرقه های مختلف بسیار شاخص و دارای اهمیت است.

استاد برجسته حوزه علمیه خراسان فرمودند: البته بهت انگیز بودن آثار امام رضا(علیه السلام) محدود به حوزه های یاد شده نیست و همه آثار بجا مانده از ایشان عجیب و بهت انگیز است.

ایشان عنوان کردند: روزی مأمون از امام رضا(علیه السلام) در مورد دلیل قرآنی خلافت بلافصل امیرالمومنین(علیه السلام) پرسیدند و ایشان آیه مباهله را دلیل آوردند که در آن، وجود مبارک امیرالمومنین(علیه السلام) نفس پیامبر(صلی الله علیه و آله) خوانده شده است.

ارکان استعاذه

آیت الله سیدان در بخش دیگری از سخنان خود ابراز کردند: برای این که استعاذه تحقق پیدا کند، چند رکن وجود دارد؛ شخص پناهنده کیست؟ به چه کسی پناه می برد؟ از چه و یا از که پناه می برد؟ از چه چیز برای چه چیز پناه می برد؟

ایشان افزودند: پناهندگی به خداوند متعال در حدی مهم است که به شخص پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) با همه کمالات و فضائل امر شده که به خداوند پناه ببرند. البته پیامبر طوری بوده اند که نه تنها به خدا پناه می بردند، بلکه از همگان بیشتر به خدا پناه می برند و کیفیت پناه بردن ایشان به خداوند قابل قیاس با دیگران نیست.

استاد حوزه علمیه خراسان تصریح کردند: پناه بردن به دیگران برای جلب منفعت یا دفع گرفتاری است، بنابراین شایسته است که مورد پناه، آگاهی، توانایی، مهربانی و سایر صفات لازم را داشته باشد و چنین صفاتی در خداوند بی نظیر است؛ او قدرت بی عجز، عالم بی جهت و مهربانی بی نظیر است.

آیت الله سیدان عنوان کردند: در احادیث امر شده که وقتی سوره های معوّذتین را می خوانید، هر جمله ای که می خوانید، در دلتان به خداوند پناه ببرید.

ایشان در مورد استعاذه های پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به عبارات «یَا حَیُّ یَا قَیُّوْمُ بِرَحَمَتِکَ أَسْتَغِیْثُ أَصْلِحْ لِی شَأْنِیْ کُلَّهُ وَ لاَ تَکِلْنِیْ إِلَى نَفْسِیْ طَرْفَةَ عَیْنٍ» و «بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحِیمِ یَا حَیُّ یَاقَیُّومُ بِرَحمَتِکَ اِستَغنَیتُ فَاَغِثنِی وَ لاتَکِلنِی اِلَی نَفسِی» اشاره و ابراز کردند: جا دارد که انسان هر چه بیشتر از ایشان درس بگیرد و حالت پناهندگی اش به خداوند متعال جدّی و در همه شئون باشد؛ یعنی پناه به خدا ببرد از شرور فردی و اجتماعی و این که لغزشی برایش پیش بیاید یا گرفتاری ها و مشکلات به سراغش بیایند و این که در گرفتاری ها تکالیفش را انجام دهد و اعمالش صحیح باشد.

آیت الله سیدان با تأکید بر وجود مدارک فراوان و قطعی دینی در مورد پناه بردن به اهل بیت(علیهم السلام)، به عبارت «لائذ عائذ بقبورکم» از زیارت جامعه کبیره و «فَنَحْنُ عَائِذُونَ بِقَبْرِهِ» از دعای روز میلاد امام حسین(علیه السلام) اشاره کردند و فرمودند: پناه بردن استقلالی یعنی پناه بردن به غیر خدا بدون توجه به خداوند، شرک و غلط است؛ مثلاً ما به ائمه معصومین(علیه السلام) پناهنده بشویم آن گونه که به خداوند پناهنده می شویم، با حالتی که آن ها را مستقل از خداوند بدانیم. معلوم است که این حالت پذیرفته نیست.

استاد برجسته حوزه علمیه خراسان بیان کردند: اهل بیت(علیهم السلام) هر آن چه که دارند از خداست و به اذن الله تبارک و تعالی همه کار در اختیار آن هاست به گونه ای که عبارت «انّ الله اقدرنا علی ما نرید» از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است.

آیت الله سیدان هم چنین فرمودند: در متون دینی به زیارات تأکید شده است، چراکه در متون زیارتی مسائل مهم اعتقادی اعم از مسائل توحیدی، اخلاقی، امامت و غیره وجود دارد و بسیار قابل استفاده است.

ایشان در ادامه به تبیین عبارت «وَ جَعَلَ لَنَا الْفَضِیلَةَ بِالْمَلَکَةِ عَلَى جَمِیعِ الْخَلْقِ، فَکُلُّ خَلِیقَتِهِ مُنْقَادَةٌ لَنَا بِقُدْرَتِهِ، وَ صَائِرَةٌ إِلَى طَاعَتِنَا بِعِزَّتِهِ» از دعای اول صحیفه سجادیه پرداختند و عنوان کردند: گاهی ائمه(علیهم السلام) پیامی معمولی به افراد می دهند که ممکن است اثر نکند، اما برخی مواقع بر اساس امکانات ولایی شان سخن می گویند که این متفاوت از حالت اول است.

آیت الله سیدان افزودند: پناه بردن به معصومین(علیهم السلام) اگر نگاه استقلالی به آن نباشد، نه تنها هیچ مشکلی ندارد، بلکه بسیار مطلوب و نتیجه بخش است.

استاد حوزه علمیه خراسان با اشاره به آیات 1 تا 3 سوره مبارکه ناس، ابراز کردند: بین این آیات «وَ» نیامده و بر این اساس برخی از مفسّرین بیان کرده اند که این مسئله می تواند بیانگر آن باشد که هر یک از این صفات برای پناهنده شدن به خداوند متعال کفایت دارد.

ایشان هم چنین در تبیین عبارت «وسواس الخناس» در این سوره، فرمودند: برخی منظور از خناس به معنای پنهان شونده را این طور بیان کرده اند که یعنی به محض این که انسان خداوند را یاد کند، او فرار می کند و پنهان می شود، اما تا انسان دچار غفلت شود، دوباره پیدا و نزدیک می شود.

آیت الله سیدان اضافه کردند: از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که برای قلب هر مومنی دو گوش است؛ یکی از این گوش ها وسواس خنّاس در او می دمد و در گوش دیگر مَلَک می دمد و وقتی به یاد خداوند باشد، خداوند او را با مَلک تایید می کند.

ایشان هشدار دادند: نفس اماره به شیطان کمک می کند و به شیطان راه می دهد، اما اگر نفس تربیت شده باشد، راه نفوذی برای شیطان باقی نمی ماند و در غیر این صورت، غفلت ها پیش می آید و شیطان خودش را می رساند.

آیت الله سیدان در پایان فرمودند: برای محفوظ ماندن از شرور اعتقادی، اخلاقی، مادی، معنوی، فردی و اجتماعی، همت به مداومت در خواندن معوّذتین بسیار مفید است، چراکه پناه بردن حقیقی به خداوند که بُخلی در کارش نیست، نتیجه بخش خواهد بود، البته گاهی مصالحی در کار است که حتی با پناه بردن به خداوند، گرفتاری همچنان باقی خواهد بود.